Đến với xã Lùng Sui hôm nay, chúng ta luôn nhận được sự đổi thay hàng ngày của nơi đây về sự chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi nhờ đó làm thay đổi bộ mặt của vùng cao, nhiều Mô hình trồng cây ăn quả ôn đới  trên địa bàn xã đã cho thu nhập cao, góp phần xóa đói, giảm nghèo và tăng thu nhập trên diện tích canh tác.

Đi từ trung tâm xã vào thôn Seng Sui hiện ra trước mắt tôi là những vườn cây ăn quả xanh bạt ngàn, sai trĩu quả đang đung đứa trước gió như đã khẳng định rằng cây rất phù hợp với khí hậu, thổ nhưỡng và bén duyên con người nơi đây, đồng thời báo hiệu một mùa bội thu của cây ăn quả ôn đới. Chỉ tính riêng năm 2016  xã Lùng Sui thu nhập từ cây ăn quả khoảng 500 triệu đồng, cây lê Tai Nung cho thu nhập 84 triệu đồng, cây mận Tả Van cho thu nhập 315 triệu đồng. Nhiều mô hình trồng cây lê Tai Nung bước sang năm thứ 5 của các hộ gia đình cho thu hoạch từ 150 - 500 kg/hộ cho thu nhập từ 7-25 triệu đồng. Cây mận Tả Van cho thu hoạch từ 400 -1000 kg/hộ, thu nhập từ 20-50 triệu đồng.

Là người đầu tiên tiên phong làm mô hình kinh tế tổng hợp anh Hảng Seo Phòng thôn Seng Sui, một tấm gương điển hình trong phong trào phát triển kinh tế ở địa phương. Trao đổi với chúng tôi anh cho biêt: Từ năm 2009 gia đình anh đã bắt đầu trồng cây ăn quả, anh đã đầu tư trồng giống Mận Tả Van và trồng cây Lê Xanh, lê Tai Nung, hiện nay gia đình anh đã trồng được 150 cây lê Tai Nung trong đó 20 cây đã cho thu hoạch; ngoài ra anh còn trồng 130 cây mận Tả Van trong đó 10 cây đã cho thu hoạch. Để mô hình phát triển có hiệu quả, anh tích cực áp dụng kinh tế kỹ thuật để chăm sóc cây trồng, vật nuôi và học hỏi thêm kinh nghiệm từ những mô hình khác. Vì vậy, hiệu quả từ mô hình kinh tế đã cho thu nhập trên 100 triệu đồng/năm. Trong đó thu hoạch cây mận 600 kg, cây lê 140 kg, với số tiền thu được 37 triệu đồng/năm (cây mận 30 triệu đồng, cây lê 7 triệu đồng).

Không dấu nổi niềm vui trên khuôn mặt Mô hình kinh tế tổng hợp của anh Hảng Seo Pùa thôn Seng Sui cũng đã mang lại giá trị  kinh tế cao. Từ năm 2010, gia đình anh đã tiến hành trồng cây mận, cây lê. Hiện nay gia đình anh đã trồng được 20 cây lê Tai Nung, có 9 cây đã cho thu hoạch; ngoài ra anh còn trồng 260 cây mận Tả Van đã có 9 cây đã cho thu hoạch. Năm vừa qua thu hoạch từ cây ăn quả của gia đình anh thu được 40 triệu đồng từ trồng cây Mận và cây Lê.

Khác với Mô hình kinh tế tổng hợp của Hảng Seo Phòng, Hảng Seo Pùa thì anh Thào Seo Vàng cũng đã tạo ra thương hiệu vườn cây anh quả của mình. Đúng vào 7 năm về trước (năm 2009) gia đình anh đã quyết tâm chuyển một phần diện tích đất trồng ngô của gia đình sang trồng cây ăn quả, với 105 cây Mận Tả Van, có 15 cây hiện đã cho thu hoạch. Gia đình tận dụng nguồn phân chuồng bón cho cây và anh đã kết hợp với chăn nuôi gia súc (trâu, lợn) hàng năm gia đình anh thu nhập hàng trăm triệu đồng trong đó thu hoạch từ cây mận được 40 triệu đồng.

Để đạt được kết quả trên ngoài sự cố gắng nỗ lực của người dân, sự chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền địa phương; cán bộ huyện phụ trách xã, thôn đã thường xuyên xuống nắm bắt cơ sở, bám sát sự phát triển của thôn; họp thôn, triển khai các chính sách mới, trực tiếp và hướng dẫn nhân dân trồng Cây ăn quả ôn đới.

Tới xã Lùng Sui vào những ngày cuối năm 2016, ai cũng dễ dàng nhận ra Lùng Sui hôm nay đã khoác trên mình màu áo mới ... Đó là nhờ vào những Mô hình trồng cây ăn quả ôn đới như (Mận Tả Van, Lê, Đào). Một ngày không xa, xã Lùng Sui xóa được nghèo, vươn lên làm giầu từ cây ăn quả ôn đới này.

Nguyễn Văn Nam – Văn phòng UBND huyện