Sáng ngày 30/6/2020, Ủy ban nhân dân xã Lùng Thẩn tổ chức Lễ hội cúng rừng năm 2020. Tham dự có đồng chí Giàng Sín Chớ - Phó Chủ tịch UBND huyện, đồng chí Đinh Thị Khoa - Chủ nhiệm UBKT Huyện ủy; Lãnh đạo Chi cục kiểm lâm tỉnh Lào Cai, lãnh đạo các cơ quan, đơn vị và phóng viên Trung tâm Văn hóa, thể thao - Truyền thông huyện.

Các đại biểu thực hiện nghi lễ tại Lễ hội cúng rừng

Theo các già làng và người có uy tín trong cộng đồng kể lại, Lễ hội cúng rừng thôn Lùng Sán xã Lùng Thẩn bắt đầu được tổ chức từ thời vua Tự Đức, do 2 vị tộc trưởng là Giàng Chẩn Mìn, Giàng Chẩn Hùng đã đứng lên làm lễ ăn thề tại khu rừng thôn Lùng Sán xã Lùng Thẩn, nguyện chung sức cùng nhân dân các dân tộc đứng lên khởi nghĩa chống lại quân giặc ngoại xâm.

           Dưới sự chỉ huy của 2 vị tộc trưởng Giàng Chẩn Mìn, Giàng Chẩn Hùng nhân dân các dân tộc trong xã và nhân dân ở các xã trong huyện đã nhanh chóng dành thắng lợi đem lại sự bình yên cho nhân dân. Sau này khi thực dân pháp xâm chiếm Bắc Hà và Si Ma Cai, nghĩa quân của tộc trưởng Giàng Chẩn Hùng đã liên kết với quân của các tộc trưởng khác trong huyện đứng lên đánh giặc. Sau 8 năm nghĩa quân đã làm chủ cả vùng Bắc Hà, Lùng Phình, Si Ma Cai.

          Để tưởng nhớ công lao của 2 vị tộc trưởng, nhân dân xã Lùng Thẩn đã chọn nơi mà 2 vị tộc trưởng là Giàng Chẩn Mìn, Giàng Chẩn Hùng làm lễ ăn thề và chọn ngày thìn tháng 6 âm lịch hàng năm để làm ngày dâng hương, dâng lễ cảm tạ công đức của vị 2 tộc trưởng. Kể từ đó cứ đến ngày thìn tháng 6 âm lịch hàng năm, bà con nhân dân các dân tộc xã Lùng Sui và bà con nhân dân các dân tộc ở các xã trong huyện Si Ma Cai lại nô nức kéo về thôn Lùng Sán xã Lùng Thẩn để dự Lễ hội cúng rừng để "cầu thần rừng trong năm không nổi giận, để những cánh rừng sinh sôi nảy nở nuôi sống con người, thổ địa phù hộ cho dân làng được mưa thuận, gió hòa, thiên không gây họa, tặc không phá, thú dữ lùi xa, hiền hòa ở lại, nuôi vật được thịnh, cây trồng được quả, bội thu, dân được bình yên, bệnh dịch lùi xa, nhà nhà no ấm, thuận hòa, bình an, muôn dân hạnh phúc".

Các tiết mục văn nghệ của các nghệ nhân và các cháu học sinh

Đ/c Sùng A Chùa - Phó Chủ tịch UBND xã Lùng Thẩn phát biểu khai mạc Lễ hội

Đây là lễ hội lớn, độc đáo và quan trọng nhất trong năm của người dân trong thôn Lùng Sán, trong đời sống tâm linh của người dân luôn tồn tại những truyền thuyết cổ xưa, những câu truyện huyền bí kể về sự linh thiêng của những khu rừng cấm; người dân luôn tin tưởng có thần rừng cai quản và che trở, phù hộ cho dân làng. Lễ vật cúng rừng được nhân dân trong thôn quyên góp, cách 02 năm tổ chức mổ trâu, các năm còn lại mổ lợn, gà. Già làng tiến hành nghi lễ cúng thần rừng qua hai lần cúng, cúng khi con vật còn sống sau đó mổ và chế biến ngay tại đó, cúng lần 2 khi nấu chín là phần cúng chính. Theo lý giải, hóa kiếp tại chỗ như vậy, thần rừng mới nhận được hồn của vật hiến sinh, nếu mổ sẵn từ nhà mới đem làm lễ, thần rừng chỉ hưởng được hương hoa của lễ vật. Sau phần lễ, bà con nhân dân được bàn, thống nhất các quy ước thôn, quy ước bảo vệ rừng. Tại các khu rừng cấm, người dân trong và ngoài thôn quanh năm không được vào khai thác, chặt phá, không vào rừng tiểu tiện hoặc tiểu tiện nơi khác quay hướng vào rừng. Do vậy những khu rừng được coi là đất thiêng, được bà con gìn giữ từ đời này qua đời khác.

Trưởng các thôn ký cam kết bảo vệ rừng

Đ/c Giàng Sín Chớ - Phó Chủ tịch UBND huyện phát biểu tại Lễ hội

Các đại biểu tham gia trồng cây tại Lễ hội

Ngoài ý nghĩa tín ngưỡng thiêng liêng, tục cúng rừng còn là dịp để giáo dục ý thức cho mọi người tình yêu thiên nhiên, ý thức bảo vệ rừng, bảo vệ môi trường sống, bảo vệ quê hương làng bản. Đây là một trong những nét văn hóa truyền thống tốt đẹp cần được bảo tồn và phát huy giá trị./.

Lê Thanh Nghị