Si Ma Cai được xác định là địa bàn có ý nghĩa chiến lược, trọng điểm về quốc phòng và an ninh của tỉnh Lào Cai. Thời gian qua, cấp ủy, chính quyền các cấp huyện Si Ma Cai luôn xác định việc xây dựng, củng cố nền biên phòng toàn dân và thế trận lòng dân vững chắc là nhiệm vụ quan trọng phục vụ phát triển Kinh tế - xã hội và bảo đảm cuộc sống yên bình của nhân dân. 

    Là một địa bàn có địa hình phức tạp với nhiều đường mòn, lối mở sang nước bạn Trung Quốc, nhân dân sinh sống trên địa bàn chủ yếu là người dân tộc thiểu số, trình độ dân trí không đồng đều. Mặt khác tình hình an ninh, chính trị, trật tự an toàn xã hội vẫn tiềm ẩn nhiều nguy cơ, có chiều hướng diễn biến phức tạp, với thủ đoạn phạm tội của các đối tượng ngày càng tinh vi. Một số loại tội phạm nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm trọng vẫn còn xảy ra trên địa bàn, Tình trạng công dân vượt biên giới đi sang Trung Quốc làm thuê vẫn còn khá phổ biến, gây ảnh hưởng lớn đến kết quả thực hiện nhiệm vụ công tác Quân sự, quốc phòng, bảo vệ chủ quyền trên khu cực biên giới.
    Nhận thức rõ những khó khăn, thách thức, qua khảo sát tình hình thực tế tại địa bàn. Ban Chỉ huy Quân sự huyện Si Ma Cai đã tham mưu cho cấp ủy chính quyền địa phương, thường xuyên củng cố, kiện toàn lực lượng quân sự tại cơ sở. Thường xuyên cử lực lượng phối hợp với Bộ đội Biên phòng tuần tra, kiểm tra đường biên, mốc giới. Phối hợp với các lực lượng vũ trang và các cơ quan, đơn vị, các ngành, tuyên truyền, phổ biến luật biên giới Quốc gia, phòng cháy, chữa cháy, tìm kiếm cứu nạn, bảo vệ rừng, kiểm soát phòng chống dịch. Đồng thời xây dựng mô hình “Dân quân vững mạnh, thôn bản bình yên” trên tuyến biên giới. Nâng cao hiệu quả hoạt động của công tác dân vận, góp phần vào việc bảo vệ đường biên mốc giới, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên tuyến biên giới.

    Những năm qua thị trấn Si Ma Cai luôn duy trì tốt chế độ trực sẵn sàng chiến đấu. Đảm bảo an toàn, chủ động bổ sung kế hoạch chiến đấu, trị an, kế hoạch phòng không nhân dân, phòng chống lụt bão, phòng chống cháy rừng, kế hoạch quân sự quốc phòng tại địa phương. Tổ chức lực lượng dân quân, phối hợp với các lực lượng vũ trang khác tuần tra, canh gác trên tuyến biên giới và trong nội địa.
    Đây là chốt biên phòng số 5, của Đồn Biên Phòng Si Ma Cai, là một trong những địa bàn trọng điểm, trên tuyến biên giới khu vực mốc 172, tiếp giáp với huyện Xín Mần, tỉnh Hà Giang. Với địa hình phức tạp là nơi thường xảy ra sạt lở sau mỗi đợt mưa bão, tiềm ẩn nhiều nguy cơ xuất nhập cảnh trái phép. Trước tình hình đó trong thời gian qua, Đồn Biên Phòng Si Ma Cai đã phối hợp với các lực lượng vũ trang tuần tra bảo vệ vững chắc tuyến biên giới.
Đội ngũ dân quân làm lòng cốt thường xuyên bám nắm thôn, vận động nhân dân tích cực lao động, sản xuất, xóa đói, giảm nghèo. Vận động, hướng dẫn người dân xây dựng một số mô hình phát triển kinh tế, tiêu biểu. Gia đình anh Sùng Seo Công, thôn Hòa Bình, xa Sán Chải, Nhờ được các anh dân quân xã tuyên truyền vận động, chỉ bảo cách làm ăn, hướng dẫn các kỹ thuật trong chăn nuôi, trồng trọt, giờ đây vợ chồng anh Công đã có một cuộc sống khá giả
    Lực lượng quân sự cũng làm tốt việc tham mưu cấp ủy thị trấn, làm tốt công tác phát triển đảng viên trong lực lượng dân quân. Từ đầu năm đến nay giới thiệu cho các chi bộ cơ sở, được trên 10 quần chúng ưu tú, để cho cho các chi bộ cơ sở xem xét, bồi dưỡng tạo nguồn phát triển đảng, trong đó có  02 đồng chí được đứng trong hàng ngũ của đảng 
    Lực lượng dân quân luôn sát cánh với người dân, mỗi khi có thiên tai xảy ra, luôn có mặt sớm nhất kịp thời giúp bà con khắc phục hậu quả thiên tai sau mưa bão, các anh luôn là lực lượng lòng cốt, giúp các đơn vị trường, các hộ gia đình sửa sang nhà cửa nhanh chóng ổn định cuộc sống sau thiên tai. Công tác luyện tập, huấn luyện, diễn tập luôn được triển khai đảm bảo theo đúng kế hoạch đã đề ra. Đảm bảo chất lượng, an toàn về con người và vũ khí phương tiện phục vụ huấn luyện. Các đợt huấn luyện thường kết thúc bằng các hoạt động dan vận tại cơ sở để gắn kết tình quân dân.
    

    Để đạt được những kết quả trên, Ban chỉ huy Quân sự huyện đã triển khai thực hiện phong trào “Dân vận khéo” sát với tình hình thực tế nhiệm vụ của điạ phương, mô hình thành công không chỉ góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, an ninh nông thôn, mà còn nâng cao tinh thần trách nhiệm của lực lượng dân quân, trong việc đóng góp công sức xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân. 
    Việc xây dựng lực lượng dân quân các xã, thị trấn biên giới vững mạnh, rộng khắp, đã phát huy vai trò của dân quân trong phối hợp cùng với các lực lượng phòng chống tội phạm giữ gìn an ninh trật tự trên tuyến biên giới. Ban chỉ huy quân sự xã đã tham mưu cho cấp ủy, chính quyền các xã, thị trấn xử lý có hiệu quả các vụ việc không để kéo dài. Tổ chức huấn luyện kết hợp làm công tác dân vận, huy động dân quân tham gia làm đường giao thông nông thôn, dọn vệ sinh đường, cống rãnh, giúp người già, gia đình neo đơn thu hoạch nông sản. Bên cạnh đó Ban chỉ huy Quân Sự huyện còn thường xuyên cử cán bộ phụ trách xuống cơ sở theo dõi, hướng dẫn, giúp đỡ các xã triển khai thực hiện các nhiệm vụ được giao. 
    Trong thời gian tới để phát huy vai trò của chiến sỹ dân quân trong việc, vận động gia đình và nhân dân trên địa bàn phát triển kinh tế, xã hội ổn định cuộc sống, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội. Ban chỉ huy Quân sự huyện cũng sẽ tiếp tục xây dựng kế hoạch chi tiết, phối hợp với các ngành liên quan, triển khai thực hiện và nhân rộng mô hình “Dân quân vững mạnh, thôn bản bình yên”. Xây dựng và kiện toàn lực lượng dân quân vững mạnh, rộng khắp, hoạt động đúng chức năng, đáp ứng với yêu cầu nhiệm vụ đề ra./.